تاریخچه رواج سیمان در ایران
بدیهی است منظور از تاریخچه سیمان در ایران یک تحقیق تاریخی نیست که بدانیم مثلاَ اولین پاکت سیمان در چه تاریخی و یا بوسیله چه شخصی به ایران وارد شده است بلکه منظور این است که نگاه مختصری داشته باشیم به تاریخ سیمان ایران.
اولین کارخانه سیمان با تولید روزانه 100 تن در نزدیکی شهرری در تهران احداث و در سال 1312 آغاز به کار کرد و تا سال 1334 به تدریج با افزودن واحدهای دیگر به این مجموعه ظرفیت این کارخانه به 600 تن در روز رسید ولی به علت شروع عملیات ساختمانی و راه‌سازی در ایران این مقدار سیمان جوابگوی نیازهای کشور نبود و به تدریج در نقاط دیگر مملکت کارخانه‌های بزرگ سیمان دایر گردید از جمله سیمان تهران- سیمان شمال- سیمان مشهد- سیمان فارس- سیمان ارومیه- سیمان آبیک که تعداد آنها به حدود بیش از 20 کارخانه می‌رسد و تولید آن فعلاَ در حدود بیست میلیون تن در سال می‌باشد که هنوز جوابگوی مصرف داخلی نبوده و مجبور به واردات سیمان می‌باشیم.
مواد تشکیل دهنده سیمان پرتلند
باید توجه نمود رایج‌ترین و پرمصرف‌ترین سیمان مورد استفاده در صنعت ساختمان سازی اعم از پل- تونل- راه‌سازی و یا ساختمان و غیره همان سیمان پرتلند است. موادی که برای پختن سیمان به کوره می‌رود از دو ماده اصلی تشکیل شده که تقریباَ شامل تمام مواد مورد نیاز سیمان‌پزی می‌باشد. این دو ماده عبارت است از: خاک رس و سنگ آهک ولی اگر بخواهیم بطور مجزا مواد تشکیل دهنده سیمان را مطالعه نمائیم آنها عبارتنداز:
1- آهک Cao در حدود 60 تا 70%
2- سیلیس SiO2 در حدود 20%
3- اکسید آلومینیوم Al2O3 در حدود 6%
4- اکسید آهن Fe2O3 در حدود 4%
5- اکسید منیزیم MgO در حدود 3%
6- So3,Na2O,K2O در حدود 4%
7- مواد دیگر در حدود 2%
روند تهیه سیمان
در تمام طول تهیه سیمان از آغاز کار که تهیه مواد اولیه است تا آخرین مرحله که بارگیری می‌باشد دو عمل مورد نظر است که در تمام مراحل تهیه سیمان می‌باید اعمال شود.
اول مخلوط کردن مواد می‌باشد. از ابتدا سعی بر این است که در تمام مراحل تهیه سیمان به هر وسیله‌ای که ممکن باشد کاری کنند که مواد مختلف سیمان با یکدیگر بهتر مخلوط شده و محصول یکنواختی تولید نماید حتی عمل مخلوط کردن در سیلوها نیز انجام می‌شود. دوم آزمایشگاه است در کلیه مراحل تهیه سیمان همیشه آزمایشگاه ناظر بر کار تهیه سیمان می‌باشد تا محصول بدست آمده مطابق مشخصات ارائه شده از طرف کارخانه باشد. در کارخانه‌های جدید بطور خودکار مقداری از محصول در مراحل مختلف تهیه مثلاَ از روی قسمت‌های مختلف تسمه‌های نقاله و یا سیلوهای ذخیره مواد و یا هم‌زن‌ها و یا کوره‌های پیش داغ کن و غیره به آزمایشگاه برده می‌شود که اولاَ درصد مواد تشکیل دهنده سیمان کنترل شده و آن را با مشخصات تعیین شده در کارخانه تطبیق نمایند و مواد کم و یا زیاد آن را تصحیح کنند، در ثانی پراکندگی مواد مختلف در کل محصول مورد کنترل قرار گیرد تا اگر بعضی از اقلام محصول در نقطه‌ای متمرکز شده باشد بوسیله هم‌زن‌های مختلف این تجمع را پراکنده کرده تا حتی‌المقدور محصول یکنواختی بدست آید. روش کار آزمایشگاه بدین گونه است که مثلاَ در طول مسیر حرکت مصالح برای تهیه سیمان در نقاط مختلف تسمه‌های نقاله در زمانهای مساوی به طور خودکار دریچه‌ای باز شده و قسمتی از محصول به داخل جعبه‌ای می‌ریزد و این جعبه که بلافاصله در آن بسته می‌شود از کانالهایی که برای همین منظور ساخته شده است بطور خودکار بوسیله فشار هوا و با شیب طبیعی به آزمایشگاه هدایت می‌شود و به طرق مختلف این نمونه مورد آزمایش قرار می‌گیرد و کم و کسری‌ها در هر مرحله اصلاح می‌شود.